بلوغ زودرس نوجوانان امروز، از علل تا راه های درمان(مشاوره تلفنی09226380616)
بلوغ زودرس نوجوانان امروز، از علل تا راه های درمان
مهمترین عامل بلوغ زودرس ، محیطهای محرکی است که نوجوانان در معرض آن قرار دارند
«بلوغ زودرس» پدیدهای است که بهدلیل طی نشدن مراحل طبیعی رشد در جوامع افزایش پیدا کرده و باعث ایجاد نگرانی و ترس در ذهن کودکان و والدین شده به گونهای که امروزه بنابر عوامل و با بهوجود آمدن فناوریهای مختلف شاهدیم که سن بلوغ در حال پایین آمدن است یا به عبارتی بهتر، سن بلوغ پایین آمده و باعث ایجاد دغدغه و سؤالاتی در ذهن والدین و فرزندان آنها که در حال وارد شدن به این مرحله هستند، شده است.
یک کارشناس مسائل دینی و تربیتی با بیان اینکه در کشورمان، محرکهای شهوانی بسیار زیاد و تأمین حداقل است، گفت: مهمترین عامل «بلوغ زودرس» در این زمانه، محیطهای محرکی است که نوجوانان در معرض آن قرار دارند.
انسان از بدو تولد تا سالمندی مراحلی را در رشد طی میکند که یکی از حیاتیترین مراحل در رشد انسان، مرحله بلوغ که مرحله بین نوجوانی و جوانی است؛ از نظر لغوی، بلوغ به معنای «رسیدن به رشد» است؛ برخی مرحله بلوغ را یک مرحله بحرانی میدانند که در جریان یک تحول بهوجود میآید و دارای شرایط و ویژگیهای خاصی است.
«بلوغ زودرس» پدیدهای است که بهدلیل طی نشدن مراحل طبیعی رشد در جوامع افزایش پیدا کرده و باعث ایجاد نگرانی و ترس در ذهن کودکان و والدین شده به گونهای که امروزه بنابر عوامل و با بهوجود آمدن فناوریهای مختلف شاهدیم که سن بلوغ در حال پایین آمدن است یا به عبارتی بهتر، سن بلوغ پایین آمده و باعث ایجاد دغدغه و سؤالاتی در ذهن والدین و فرزندان آنها که در حال وارد شدن به این مرحله هستند، شده است.
برای پاسخ به سؤالاتی نظیر اینکه بلوغ زودرس چیست، چه عواملی باعث بروز بلوغ زودرس میشود، چه کارهایی برای جلوگیری از وقوع آن باید انجام شود و بیان مسائل دینی و معرفتی مرتبط با بلوغ زودرس، پای صحبتهای حجتالاسلام والمسلمین "حسین گلردی" کارشناس مسائل دینی و تربیتی نشستیم که دارای سابقه فعالیت در مجموعههای علمی ـ تربیتی است و در حال حاضر در مجموعه کانون دانشپژوهان نخبه فعالیت میکند؛ در ادامه مشروح گفتوگوی با گلردی تقدیم مخاطبان ارجمند شده است:
برای سؤال نخست، به طور خلاصه بلوغ زودرس را تعریف کنید؟
همانطور که اگر میوه نارسی را زودتر از موعد بچینند و به جای شرایط طبیعی رشد، آن را در معرض انواع مواد شیمیایی و گازها قرار دهند، آن میوه دیگر شرایط طبیعی را نخواهد داشت؛ کودک و نوجوان نیز اگر در معرض انواع سموم محرک در اجتماع قرار گیرند، دچار بلوغ زودرس میشوند یعنی نوجوان قبل از به دست آوردن توان مقابله با اژدهای نفس خود باید به مقابله با این محرکها بپردازد؛ قبل از اینکه عقل به قدرکافی تقویت شود باید بتواند به درستی انتخاب و بر هیجانات جنسی خود غلبه کند اما در حال حاضر فرزندان را در یک پیکار نابرابر قرار میدهیم که در اغلب موارد برنده مشخص است.
چه عواملی باعث ایجاد بلوغ زودرس میشوند؟
جناب مولوی در دفتر سوم مثنوی داستان مارگیری را نقل میکند که در یکی از سفرهای خود به کوهستان برفی میرود؛ در حال گشت زدن به مار عظیمی میرسد که مولوی از آن به اژدها تعبیر میکند، در ابتدا ترس بزرگی به دلش وارد میشود و میخواهد پا به فرار بگذارد که متوجه میشود اژدها هیچ تکانی نمیخورد تا اینکه گمان میکند اژدها مرده است؛ داد و فریادی میکند اما اتفاقی نمیافتد، قدم به قدم و آهسته نزدیک میرود تا به بالاسر اژدها میرسد و خلاصه میبیند که اژدها مرده است پس مارگیر، چشمش برق میزند که لقمه چرب و بزرگی گیرش آمده است، از دُم مار گرفته و افتخارآمیز سینه را جلو داده و به سمت شهرش حرکت میکند، به هر محلی که میرسد مردم دورش جمع شده و او را تشویق و تعظیم میکنند تا رفته، رفته به شهر خودش یعنی بغداد آفتابی نزدیک میشود؛ حرارت و گرما، لحظهای شوق رسیدن به شهرش را کم نکرد تا به بغداد رسید، مردم دور او حلقه میزنند و تعظیمها اوج میگیرد و سرمستی خاصی مارگیر را فرا میگیرد، غافل از اینکه حرم آفتاب، کمکم اژدهایی که به خواب زمستانی رفته بود را بیدار میکند تا به جایی که اولین فردی که خوراک اژدها میشود خود مارگیر است که یکجا بلعیده میشود، سپس اژدها جستی میزند به اطرافیان نیز صدمه میزند.
عدم قرارگیری حکمت، در قلب دارای شهوت
اژدها همان نفس حیوانی انسان است که با تحریک شهوت و غضب بیدار میشود و جان و روح الهی انسان را به مخاطره میاندازد و او را به پستی میکشاند تا جایی که نفس حیوانی غالب میشود و او را از بین میبرد و باعث اذیت و آزار دیگران میشود؛ در غررالحکم آمده است: «الشهوات سموم قاتلات؛ شهوات سموم کشنده هستند»، «قرین الشهوة مریض النفس معلول العقل؛ همنشین شهوت و تمایلات نفسانی، دارای نفس مریض و عقل علیل است»، «اول الشهوات طرب و آخرها عطب؛ آغاز شهوتها شادی و طرب و پایانش درماندگی و هلاکت است»، «لا تسکن الحکمة قلباً مع الشهوة، حکمت در قلبی که شهوت در آن است، قرار نمیگیرد».
تقویت قوای حیوانی دلیل بروز بلوغ زودرس
به همین خاطر نوجوان امروز ما تمرکز کافی بر ذهن خود ندارد، به وظیفه اصلی خود در این سنین که همان درس خواندن و علمآموزی است، نمیپردازد چون هم تمرکز از او گرفته شده و هم دوست دارد وقت خود را بر سیر کردن غریزههای حیوانی خود بگذارد در حالی که این غرایز سیری ناپذیر هستند؛ به صورت کلی دو قوا در انسان کار میکند، قوای حیوانی و قوای انسانی؛ اگر قبل از تقویت قوای انسانی مثل عقل، به بیدار کردن و تقویت قوای حیوانی دامن بزنیم شاهد بروز بلوغ زودرس میشویم.
اگر بیشتر از آنکه برای تأمین و در امان ماندن از غریزه جنسی به تحریک آن بپردازیم باعث بروز بلوغ زودرس میشویم و بههمین دلیل است که کودکان از لحاظ جسمی و غرایز جنسی بزرگ میشوند ولی از لحاظ عقلی و روحی رشد نیافته باقی میمانند.
اغلب بزرگسالان امریکایی در سطح اخلاقیِ مراحل سوم و چهارم یعنی 14 سالگی عمل میکنند
استاد طاهرزاده در کتاب جوان و انتخاب بزرگ مینویسد: «در روانشناسى، در مکتب پیاژه روشى هست که سنّ افراد را میتوان از روى انتخابهایشان تعیین کرد که با عنوان نظریه اخلاقی پیاژه مشهور است؛ اورنس کُهلبرگ روانشناس آمریکایى از پیروان مکتب پیاژه در پى تحقیقى که روى مردم امریکا انجام داد و سنّ افراد را از روى انتخابهاى آنها تعیین کرد در یک نتیجهگیری عجیب میگوید: «اغلب بزرگسالان امریکایی در سطح اخلاقیِ مراحل سوم و چهارم یعنی 14 سالگی عمل میکنند و درصد کمی از مردم به سطح اخلاقِ مافوق قراردادی دسترسی پیدا میکنند؛» او معتقد است در امریکا حتی بزرگسالانی وجود دارند که تفکر اخلاقی رشد نایافته پیش از قراردادیِ خود را همچنان ادامه میدهند و رفتارِ اخلاقی خود را بر اساس اجتناب از تنبیه و گرفتن پاداش تنظیم میکنند.
حال اگر مردم وقتی تحت تأثیر فرهنگ غربی و مکتب حسّی باشند، انتخابهایشان عمیق و درازمدّت و واقعی نیست و از نظر انتخابهای منطقی، در 14 سالگى که شروع انتخابهای بزرگ میتواند باشد، متوقف شدهاند و از نظر فکری رشد لازم را نکردهاند، حتی اگر از نظر سنّی 50 ساله هم باشند چون نتوانستهاند در جوانی انتخابِ بزرگ خود را انجام بدهند، در کودکیِ خود متوقّف شدهاند و عملاً از نظر روحی به جوانی نرسیدهاند.»
مرکز روانشناختی و مشاوره انتخاب
تلفن هماهنگی جهت تعیین وقت قبلی:
فرزاد سلحشور 0616-638-0922